ارکیده

نقد و بررسی : ارکیده

روش نگهداری گل ارکیده و معانی آن

در مقاله زیر به شرح موضوعاتی همچون  معرفی گل ارکیده،روش نگهداری آن و کاربردهایش میپردازیم.

معرفی گل ارکیده

گل ارکیده به انگلیسی orchid flower نامیده میشود. این گیاه عضوی از خانواده ثعلبیان بوده و بومی آسیا جنوبشرقی و بخش شمال استرالیا میباشد. بیش از 28000 گونه مختلف دارد. ظاهر بسیار زیبا و متفاوتی دارد. این گیاه رنگهای گوناگون، شکوفههای بزرگ و گلهای بادوامی دارد. این گل ماندگاری طولانی مدتی  دارد. از رایجترین گیاهان آپارتمانی به شمار می آید. یکی ازانواع گل ارکیده، که به Orchidaceae معروف است، به دلیل شکوفههای بزرگ  و رنگهای خاص، یکی از زیباترین گلهای موجود در بازارمیباشد که آن را میتوان در انواع رنگ های سفید، سرخابی ،صورتی، بنفش و زرد یافت. گل ارکیده نماد باروری، ظرافت و عشق است به همین دلیل، این گلها اغلب اوقات به عنوان هدیه برای زوجینی که تازه بچه دار شدهاند اهدا میشوند. یکی از رایج ترین انواع ارکیده، ارکیده شب پره یا فالانوپسیس است. به ارکیده فالانوپسیس، ارکیده پروانهای هم میگویند. دلیل این نام‌گذاری شباهت ظاهری این گل به بال‌های پروانه است.این گونه از ارکیده یک تا دو بار در سال شکوفا میشود و گلهایش دو تا سه ماه دوام میآورند. انواع دیگر ارکیدهها دندروبیوم و اونسییدیوم هستند که سالی یک تا دو بار شکوفا شده و گلهایی دارند که کمی بیشتر از یک ماه عمر میکنند. ارکیده‌های دندروبیوم رنگ‌های متنوعی مثل سبز، زرد، صورتی، سفید و  بنفش دارند. این ارکیده‌های زیبا به محیطی گرم برای رشد نیاز دارند و در هوای سردتر برگ‌هایشان می‌ریزد. نکتهای جالب در مورد ارکیدهها این است که ارکیده‌ها برعکس سایرگیاهان و حیوانات، می‌توانند به صورت دورگه  و با پیوند دوگونه‌ی مختلف هم به وجود بیایند. همین موضوع باعث می‌شود که با ترکیب ارکیده‌های مختلف، تعداد زیادی ارکیده‌ی هیبرید به وجود بیاید و به همین دلیل است که نام علمی بیش‌تر ارکیده‌ها پیچیده‌ شده‌ است. اکثر گیاهان ارکیده سالی یک بار گل می‌دهند اما اگر شرایط محیطی خوبی وجود داشته باشد، ممکن است بیش‌تر از یک بار هم گل بدهند. زمانیکه ارکیده گل می‌دهد، گل‌ها معمولا بین ۶ تا ۱۰ هفته روی شاخه باقی می‌مانند. گیاه ارکیده در کشو‌‌رهایی مانند مالزی و تایلند بر سر شاخه‌ها رشد می‌کند، ازاین‌موضوع می‌توان فهمید که گل ارکیده در حالت طبیعی در خاک زندگی نمی‌کند و رطوبت را از هوا و بارش‌های باران دریافت می‌کند و  به رطوبت بالایی نیز احتیاج دارد.

شرایط نگهداری از ارکیده

زمانیکه ارکیده ها نیازهای اولیه خود مانند دما ، نور و رطوبت را بدست می آورند، به مراقبت کمی احتیاج دارند.

اکثر ارکیده ها به شرایط دارای رطوبت و زهکشی خوب نیاز دارند. انواع مختلفی از محیطهای رو به رشد وجود دارد که گلهای ارکیده به آنها نیاز دارند مانند: خاک گلدان، سنگ، خزه ذغال سنگ اسفناجوم، چوب پنبه، درخت صنوبر یا چوب قرمز، ذغال سنگ، ماسه، و غیره را میتوان نام برد. ترکیب اصلی برای مراقبت ارکیده شامل پرلیت درشت، خزه اسفناج وپوست صنوبر، همچنین میتوانید ذغال سنگ را نیز به این موارد اضافه کنید. بهترین خاک برای ارکیده ، خاکی سبک با زهکشی بالا است .دو نوع بستر مناسب برای گل ارکیده استفاده میشودکه شامل خرده چوب یا تراشههای چوب (Wood Chips) و خزه درشت (ماس) می باشد.

نور:

ارکیدهها نیاز به کاشت سطحی دارند و برای رشد بهتر، کافی است که آنها را در پنجره یا اتاق به سمت جنوب وشرق قرار دهید. این گلها، نور غیر مستقیم را ترجیح میدهند. نور ناکافی منجر به گلدهی ضعیف میشود اما، نور زیاد نیزمیتواند منجر به سوختگی برگها شود. همچنین درجه حرارت نیز برای مراقبت از ارکیده در محیط خانگی مهم است. در حالی که ارکیدهها در طول فصل رشد طبیعی خود دمای سردتر یا گرم تر را تحمل مینمایند، برای شکوفایی کافی باید شبها دمایی حدود (8 درجه سانتی گراد) پایینتر از دمای روز داشته باشند یعنی دمایی حدودا 15 درجه سانتی گراد. ارکیدهها مخصوصا ارکیده فالانوپسیس گیاهی سایه دوست محسوب میشود. محل گلدان  باید روشن و نورگیر باشد، اما بیش از حد نیز آفتابی نباشد. در انتخاب مکان مناسب برای ارکیده دقت کنید تا بتواند رشد خوبی داشته باشد. اگر نور خورشید به مدت طولانی به گیاه ارکیده  بتابد و یا اگر محل بیش از حد تاریک باشد، ارکیده گلهایش را از دست میدهد و به مرور زمان خشک شده و از بین میرود. این گیاه به ۱۲ تا ۱۴ ساعت نور در روز نیاز دارد و زیر نور مصنوعی هم می‌تواند رشد کند.

رطوبت:

گیاه ارکیده رطوبت دوست است و اغلب رطوبت مناسب برای آن حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد میباشد. اغلب در خاک گیاه ارکیده، از دانه‌ سنگهای سبک معدنی ( مانند لیکا و پرلیت های درشت یا پوکه‌ های معدنی متوسط) استفاده میشود و ریشه این گیاه با چسبیدن به این مواد معدنی، رطوبت هوا را از آنها میگیرد.

دما:

دمای مناسب برای رشد ارکیده ۱۶ الی ۲۴ درجه سانتیگراد میباشد. در کل گیاهان ارکیده گیاهانی گرمسیری محسوب میشوند و به همین دلیل میتوان آنها را در دمای آپارتمان نگهداری کرد. گیاه ارکیده درصورت استفاده به عنوان گل شاخه بریده از دماهای پایین استقبال میکند تا سرزنده بماند ولی هنگام استفاده بصورت گلدانی دمای بین ۱۲ تا ۲۸ درجه سانتیگراد برای آن مناسب خواهد بود. توجه کنید که این گیاه را در نزدیکی لوازم گرمایشی قرار ندهید.

آبیاری:

در کل تجویز به آبیاری گیاهان آپارتمانی با تعداد روزهای مشخص مثلاً ۶ روز یکبار درست نیست چون گیاهان بسته به شرایط محیط استقرار خود دارای میزان متفاوتی دریافت نور، دمای پیرامون و رطوبت محیطی هستند و حتی اندازه گلدان نسبت به حجم ریشه گیاه، در زمان آبیاری آن گیاه موثر میباشد. گل ارکیده از بی آبی و خشکی گریزان است. سعی کنید قبل از خشک شدن کامل خاک گلدان آن را آبیاری کنید. درآبیاری توجه کنید که زهکشی آب انجام شده باشد و آب از انتهای گلدان خارج شود. پیشنهاد میشود به جای بطری، با اسپری به ارکیده آب بپاشید چون ریشه‌های ارکیده این قابلیت را دارند که رطوبت را از قطره‌های آب موجود در هوا جذب کنند.

راههای تکثیر گل ارکیده

سه روش تکثیر گل ارکیده

تکثیر از روش بذر:

معمولا بیشتر ارکیده‌ها از طریق بذر، گلهای مرغوبی تولید نمیکنند، در نتیجه استفاده از این روش چندان توصیه نمیشود.

تکثیر از روش قلمه:

اکثر گلهای ارکیده‌ مانند ArachnisوVanada را میتوان با قلمه انتهایی تکثیر نمود. برای انجام این کار، قسمت بالای ساقه که ریشه هوایی روی آن شکل گرفته و دارای چند برگ است را انتخاب کرده و آن را قطع کنید. سپس قلمه هایتان را در گلدان دیگری بکارید.

تکثیراز طریق تقسیم بوته :

Cattleya  و برخی دیگر از ارکیده‌ها را از روش تقسیم بوته تکثیر میکنند. این شیوه بر روی گیاهانی انجام میگیرد که ۶ پیاز کاذب یا بیشترداشته باشند. محل برش ریزوم، از بین سومین و چهارمین پیاز کاذب بوده و هر دو بخش را به صورت گیاهانی مجزا در گلدان می‌کارند. از آنجایی که بیشتر Cattleya ها تنها سالی یک برگ به وجود می‌آورند، اکثرا تقسیم ریزوم این گیاهان، هرسه سال یکبار انجام خواهد شد.

از بین بردن آفات و بیماری های گل ارکیده

یکی از مهمترین مشکلات گیاه ارکیده پوسیدگی ساقه و پیاز بوده که دلیل اصلی آن آبیاری زیاد و یا مشکل در زهکشی گلدان میباشد. وجود شته و حشرات ریز هم با الکل و یا سمومی مانند دیازینون و مالاتیون قابل حل میباشد.

عمر گل ارکیده:

این گیاه در طبیعت عمر بسیار طولانی دارد. به عنوان گل آپارتمانی نیز در صورت رعایت اصول مراقبتی صحیح می‌تواند حدود ۱۰ سال  عمر کند و سالی دو بارهم گلدهی داشته باشد. یکی از عوامل تاثیرگذار در طول عمر گل ارکیده دمای نگهداری آن میباشد. چه در دوران گلدهی و چه در زمان‌های دیگر نگهداری از این گیاه، هرچه دمای فضا خنک‌تر باشد عمر گل ارکیده بیشتر می‌شود. بدیهی است نگهداری از این گیاه در کنار وسایل گرمایشی و سرمایشی در کاهش طول عمر آن تاثیر گذار است. نگهداری کردن از این گیاه در مکان‌هایی که از نور مستقیم خورشید به دور باشد موجب افزایش طول عمر آن می‌شود. تابش نور مستقیم موجب سوختن برگ‌ها و گل‌های گیاه و نور کم موجب  کاهش دوران گلدهی، ریز شدن غنچه ها و کاهش شادابی برگ‌های آن می‌شود.

کاربرد گل ارکیده به صورت تاج گل ترحیم ،تاج گل تبریک نمایشگاه ،تاج گل تبریک افتتاحیه وتاج گل تبریک

استفاده از ارکیده سفید در تاج گل رایج تر از استفاده از سایر رنگهای آن است. این گل جزو گلهای لوکس میباشد و زیبایی زیادی به تاج گل شما میبخشد. از گل ارکیده مصنوعی نیز در مراسم ترحیم استفاده میشود و تنها مزیت آن ماندگاری بالای آن است. تاج گل تنها در مراسمهای ختم و ترحیم مورد استفاده قرار نمیگیرد و در مراسم شادی هم مورد استفاده قرار میگیرد.

کاربرد گل ارکیده در دسته گل

گل ارکیده با رنگ های زیبا و جذابی که دارد انتخاب بسیار خوبی برای دسته گل عروس است. رنگهای قرمز، صورتی ، بنفش و سفید که رنگهایی بسیار زیبا و چشمگیر هستند در دسته گل عروس کاربرد دارند.

کاربرد گل ارکیده در جام گل

گل ارکیده به دلیل زیبایی خاص و تنوع بسیار بالا یکی از محبوبترین و پرطرفدارترین گل ها به حساب میآید. از این گل برای مناسبتهایی مانند چشمروشنی وتولد نوزاد میتوان استفاده کرد.

درانتها به جمعبندی مختصری از مقاله میپردازیم. گل ارکیده گیاهی زیبا از خانواده ثعلبیان میباشد. که در رنگهای متنوع قرمز، بنفش، صورتی وغیره وجود دارد. و در انواع جام، تاج و دسته گل میتوان از آن استفاده کرد.